ABD’nin Rusya ambargosu

Kremlin Ukrayna’ya saldırmadan önce, Rusya dünyanın tükettiği her 10 varil petrolden birini sağlıyordu. Ancak, ABD ve diğer ülkelerin Rus ham petrolünü yasaklaması nedeniyle küresel petrol piyasası 1970’lerin Ortadoğu kargaşasından bu yana en büyük krizle karşı karşıya kalacak.

Rusya’nın günlük ortalama beş milyon varillik ihracatını hızla değiştirecek çok az alternatif olduğundan, enerji fiyatlarındaki artış muhtemelen çatışma devam ettiği sürece devam edecek.

Dünya ekonomisi, Covid-19’daki duraklamadan çıkış ve artan talebin karşılanması için üretimin artırılması nedeniyle zaten hızlı bir şekilde yükseliyordu.

Enerji analistleri de ABD Başkanı Joe Biden’ın Rusya’dan doğalgaz, petrol ve kömür alınmayacağının açıklamasıyla birlikte fiyatların muhtemelen daha da yükseleceğine işaret ediyor.

ABD’nin eski başkanı George W. Bush’un eski enerji danışmanı Robert McNally durumu, “Felaket şekilde sıkışacağız. Şu anda ihtiyacımız olan şey daha fazla petrol üreten ülkeler” sözleriyle özetledi.

Bunun kolay olmayacağını da belirten McNally, “Yalnızca Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Kuveyt, birlikte günde 2,5 milyon varilden biraz fazla yedek kapasiteye sahip. Venezuela ve İran, piyasaya günde yaklaşık 1,5 milyon varil katkıda bulunabilir” diye konuştu.

McNally, bu ülkelere yönelik ABD yaptırımlarının kaldırılması gerektiğini de belirtti.

ABD’nin üretimi günde bir milyon varilden fazla artırabileceğini dile getiren McNally, “Ancak bunu başarmak bir yıl alacak ve petrol şirketlerinin daha fazla insan gücü ve ekipman kullanmasını gerektirecektir” ifadelerini kullandı.

Diğer taraftan, yakın tarihte günümüzdeki durumla karşılaştırılabilecek birkaç petrol krizi daha yaşandı. 1978 İran Devrimi esnasında günde tahmini 5,6 milyon varil piyasadan çekildi.

Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Birliği’nin OAPEC(*) Yom Kippur Savaşında ABD’nin İsrail ordusuna destek vermesine karşılık olarak ilan ettiği 1973-1974 ambargosu ve 1990-91 Basra Körfezi savaşı esnasında da günlük 4,3 milyon varil petrol piyasadan çekildi.

Öte yandan, Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro’nun konuyu muhalefetle konuşacağını söylemesi ve ardından ülkesinde hapsedilen en az iki ABD’li serbest bırakmasıyla, bu hafta ABD için olumlu bir gelişme yaşandı. Görünüşe göre bu durum, Biden yönetimi yetkililerinin, Washington’un seçim sahtekarlığı, insan hakları ihlalleri ve İran, Rusya ve Çin ile yakın ilişkileri nedeniyle 2019’da uyguladığı yaptırımların kaldırılmasını görüşmek üzere hafta sonu yaptığı ziyarete bir yanıttı.